Przemoc boli niezależnie od wieku – nie bądź obojętny i reaguj na przemoc wobec osób starszych!
Wszystkie świadome działania, działania zaniedbujące, bądź brak właściwego działania – ze strony osoby bliskiej lub opiekuna, powodujące cierpienie, krzywdę, bądź poważne ryzyko skrzywdzenia, to właśnie przemoc wobec osób starszych. Jest ona poważnym problemem społecznym. Wpływ na to ma postępujący proces starzenia się społeczeństwa na całym świecie.
Każdy doskonale zna takie rodzaje przemocy, jak przemoc fizyczna, psychiczna, ekonomiczna, bądź seksualna, ale w przypadku osób starszych mamy jeszcze do czynienia z zaniedbaniem, samozaniedbaniem, dyskryminacją i przemocą symboliczną.
Symptomy zaniedbania, opuszczenia i samozaniedbania:
- spadek masy ciała, niedożywienie,
- zaniedbania higieny osobistej,
- nieleczone problemy zdrowotne,
- niewłaściwe warunki życia,
- brak niezbędnych środków medycznych,
- zaniedbany wygląd zewnętrzny – nieodpowiednia odzież, odór ciała, zapach moczu,
- ogólny nieporządek – zabrudzona pościel, zapach moczu,
- depresja, stany lękowe,
- zbieractwo.
Symptomami dyskryminacji i przemocy symbolicznej są:
- poczucie bezradności i bezsilności,
- obniżenie poczucia własnej wartości, brak wiary w siebie, przekonanie o własnej nieprzydatności,
- smutek, apatia,
- poczucie osamotnienia i niezrozumienia,
- lęk w kontaktach społecznych,
- brak asertywności, uległość i podporządkowanie,
- rezygnacja z uczestnictwa w różnych sferach życia społecznego,
- bierność i postawa rezygnacji.
Większość przypadków przemocy wobec osób starszych nie jest zgłaszana. Najczęstsze przyczyny to:
- Powody emocjonalne – agresorzy to najczęściej osoby bliskie,
- Wstyd, poczucie winy, wyparcia,
- Niechęć do bycia postrzeganym przez otoczenie jako osoba słaba, bezradna,
- Strach przed nasileniem przemocy,
- Zależność finansowa,
- Nieumiejętność rozpoznawania symptomów przemocy,
- Brak wiary ofiar w skuteczność działania organizacji pomocowych i organów ścigania,
- Brak wiarygodności - zazwyczaj brak świadków przemocy,
- Niechęć innych osób do „ wtrącania się w czyjeś życie rodzinne”.
Jak reagować:
Przemoc, która pozostaje bez reakcji, eskaluje i staje się coraz bardziej dotkliwa dla ofiary. W rodzinie sprzyja jej „ tajemnica czterech ścian”. Dlatego, NIE BĄDŹMY OBOJĘTNI, REAGUJMY, aby przerwać milczenie i pomóc osobom krzywdzonym.
Jeśli podejrzewasz, że osoba starsza doznaje przemocy w rodzinie, nie czekaj – działaj. Wykorzystaj jedno z poniższych rozwiązań:
- Powiedz o tym komuś, komu ufasz,
- Poproś o pomoc specjalistów – ośrodek pomocy społecznej, policję lub organizację pozarządową (fundacja, stowarzyszenie),
- Zadzwoń do Fundacji Projekt Starsi – nr tel. 537 375 505.
Fundacja ta pomaga osobom starszym, ofiarom przemocy. Udziela wsparcia psychologicznego i prawnego poprzez konsultacje. Zgłasza i monitoruje przypadki krzywdzenia starszych. Działalność telefoniczna obejmuje osoby z całej Polski.
Pamiętajmy, że przemoc może mieć różne oblicza – od słów po czyny. Może dotknąć każdego z nas, niezależnie od wieku, dochodów, czy wykształcenia.
Jej ślady, nawet po kilku latach, mogą utrudniać tworzenie dobrych relacji z ludźmi.